در اینجا قرار است یک مقایسه ساده و مناسب بین طراحی رابط کاربری (UI) و طراحی تجربه کاربری (UX) داشته باشیم.
طراحی یو آی و یو اکس، دو عبارتی هستند که اکثر اوقات اشتباها به جای یک دیگر استفاده می شوند و افراد آن ها را با هم اشتباه می گیرند. البته این اشتباه نیز تا حدی قابل توجیه است. این دو عبارت معمولا در کنار هم قرار گرفته و از عبارت طراحی UI/UX استفاده می شود. وقتی که خیلی سطحی به این دو عبارت نگاه می کنیم اینطور به نظر می رسد که هر دو یک چیز را نشان می دهند. معمولا سخت است بخواهیم تعاریف دقیقی از این دو پیدا کنیم که خیلی فنی و تخصصی نباشند. اما نگران نباشید!
در ادامه تعاریفی ساده و قابل فهم از این دو عبارت در حوزه طراحی سایت و اپلیکیشن ارائه خواهیم کرد.
در انتهای این مقاله، شما یک دانش خوب و مناسب از این دو عبارت و تفاوت های آنها خواهید داشت. پس بهتر است که شروع کنیم.
طراحی UI به چه معناست؟
کلمه UI در این عبارت مخفف user interface به معنای رابط کاربری است. رابط کاربری همان طرح و نمایه گرافیکی یک اپلیکیشن است و شامل دکمه هایی که کلیک می شوند، متنی که خوانده می شود، تصاویر، اسلایدر ها، فیلد های وارد کردن عبارت و دیگر جزئیات رابط کاربری می شوند. این موارد همچنین شامل نمایه صفحه، تبدیل صفحات، انیمیشن های رابط کاربری و هر تعامل کوچک کاربر با صفحه نیز هستند. هر گونه عنصر تصویری، تعاملی یا انیمیشنی باید به خوبی طراحی شود.
طراحان UI وظیفه طراحی تمامی این موارد را بر عهده دارند. آن ها تصمیم می گیرند که اپلیکیشن، چه طراحی خواهد داشت. آن ها باید طرح رنگ ها و شکل دکمه ها را انتخاب کنند. همچنین عرض خطوط و اندازه فونت ها شامل طراحی آن ها می شود. طراحان UI حس و حال و شکلی که رابط کاربری اپلیکیشن به خود می گیرد را انتخاب می کنند.
طراحان UI در واقع طراحان گرافیکی هستند. تمرکز آن ها بر روی زیباسازی محیط رابط کاربری است. این که رابط کاربری جذاب شده و کاربران را به خود جذب کند وظیفه این دسته از طراحان است. آن ها باید مطمئن شوند تمامی عناصر طراحی شده با هم متحد و یکدست باشند و رابط کاربری را زیبا جلوه دهند.
طراحی UX به چه معناست؟
کلمه UX مخفف user experience به معنای تجربه کاربری است. نحوه تعامل کاربران با یک سایت یا اپلیکیشن تجربه کاربری آن ها را شکل می دهد. آیا تجربه آن ها روان و طبیعی است یا گیج کننده و پر از باگ؟ آیا جابجا شدن در بخش های مختلف اپلیکیشن منطقی است یا گیج کننده و عجیب؟ آیا کار کردن و تعامل با اپلیکیشن به کاربران این حس را می دهد که به شکل بهینه و عالی در حال انجام کار های خود هستند یا کاربر دائما با مشکلاتی مواجه می شود؟
تجربه کاربری به معنای میزان سادگی یا سختی استفاده از اپلیکیشن برای کاربران است که در داخل رابط کاربری و المنت های آن که طراحی شده اند اتفاق می افتد.
بنابراین طراحان تجربه کاربری نیز تا حدی با طراحی رابط کاربری اپلیکیشن ها در ارتباط هستند و دلیل این که برخی افراد این دو مورد را با هم اشتباه می گیرند همین موضوع است. اما با این که طراحان رابط کاربری UI باید تصمیم بگیرند رابط کاربری چه شکلی خواهد داشت، طراحان تجربه کاربری UX باید تصمیم بگیرند این رابط کاربری چه کارکردی داشته باشد و نحوه استفاده از آن چگونه باشد.
آن ها ساختار رابط کاربری و کارکرد آن را مشخص می کنند. این که چگونه ساختار شکل بگیرد و بخش های مختلف رابط کاربری به هم مرتبط باشند. به صورت کلی باید بگوییم که آن ها نحوه عملکرد کلی رابط کاربری را طراحی می کنند. اگر رابط کاربری اپلیکیشن به خوبی کار کند همه چیز روان و مناسب باشد، کاربر تجربه خوبی را در برنامه خواهد داشت. اما اگر جابجایی بین بخش های مختلف اپلیکیشن پیچیده و غیر منطقی باشد، کاربران تجربه بسیار بدی را خواهند داشت. طراحان UX مسئول این هستند که این مشکل گریبان گیر کاربران نشود.
یک سری محاسبات رایانه ای و ریاضی بر محور تکرار و تمرین نیز در طراحی تجربه کاربری دخیل هستند. طراحان یو ایکس یک قالب اولیه و کلی از طرح خود و نحوه تعامل آن ایجاد کرده و به کمک آن از کاربران بازخورد دریافت می کنند و سپس نتیجه این موارد را در طراحی خود وارد خواهند کرد. این نکته بسیار مهم است که کاربران UX بدانند کاربران چه نوع تعامل و کاربردی را از اپلیکیشن ها انتظار دارند.
چگونه این دو دسته از طراحان همکاری می کنند؟
بنابراین یک طراح یو ایکس UX تصمیم می گیرد که رابط کاربری چه شکل کارکردی داشته باشد در حالی که طراحی یو آی UI در زمینه شکل ظاهری رابط کاربری تصمیم گیری می کند. این پروسه نیاز به همکاری نزدیک و مناسبی دارد و دو تیم طراحی باید به شکل نزدیکی با هم کار کنند.
از آن جایی که تیم طراح تجربه کاربری، مسئول روان بودن تجربه کار با اپلیکیشن و نحوه کارکرد دکمه ها در طی کردن عملیات های مختلف است و بطور کل این که رابط کاربری چطور به شکل بهینه ای پاسخگوی نیاز کاربران باشد از وظایف یک طراح یو ایکس است، تیم طراح رابط کاربری، باید در زمینه نحوه ظاهر شدن این عناصر بر روی صفحه نمایش تصمیم گیری کند.
بگذارید به یک مثال اشاره کنیم. در یک پروسه طراحی اپلیکیشن تصمیم گرفته می شود که دکمه های بیشتری به برنامه در بخش های خاصی اضافه شوند. این تغییر نیازمند سازماندهی دوباره شکل و ظاهر رابط کاربری و نحوه نمایش دکمه ها می شود. تیم طراح تجربه کاربری باید بهترین راه جهت قرار دادن دکمه ها در برنامه را انتخاب کند در حالی که طراحان یو آی باید طراحی خود را طوری تغییر دهند که به خوبی با شکل جدید برنامه هماهنگ شود.
در نتیجه ارتباط و همکاری دائم و مناسب بین طراحان یو آی و یو ایکس، رابط کاربری برنامه به شکل روان و بهینه طراحی خواهد شد و نتیجه نهایی به بهترین شکل ایجاد می شود.
انجام تحقیق و تفحص بسیار کلیدی است
انجام تحقیق و بررسی برای طراحان رابط کاربری و طراحان تجربه کاربری اهمیت دارد. این بسیار مهم است که این دو گروه با هم مشورت کرده و برای جمع آوری اطلاعات تا حد ممکن به یکدیگر کمک کنند تا طراحی سایت و تجربه کاربری کاربران در سایت و اپلیکیشن به شکل مناسبی طراحی شود.
هر دو گروه باید در این زمینه تحقیق کنند که کاربران به دنبال چه چیزی هستند. این که کاربران از اپلیکیشن ها چه انتظاراتی دارند تا سپس در پروسه طراحی به این موارد توجه شود. این تحقیقات معمولا تکراری و ادامه دار بوده و شامل جلسات بازخوردی و کاربردی می شوند که در آن کاربران واقعی باید با نسخه های اولیه طراحی تعامل داشته باشند تا برخی عناصر طراحی و کارکردی تست شوند. در این جلسات طراحان متوجه خواهند شد که آیا مسیری که طی شده است درست بوده یا نیازمند تغییراتی است. در هر جلسه بازخوردی، فیدبک هایی نوشته شده و مد نظر قرار گرفته می شود.
این پروسه شامل ساختن نسخه های اولی و پایه نظیر رندر های اولیه با عناصر اصلی رابط کاربری می شوند تا بتوان به خوبی بازخورد کاربران در حین تعامل با برنامه را آزمایش کرد. این مورد می تواند شامل مدل های تصویری ساده و اولیه باشد و بین دو نسخه احتمالی مهم A و B مقایسه ای صورت گیرد تا در زمینه این که کدام مورد بهتر است تصمیم گیری شود.
در هر زمینه ای تحقیق و جمع آوری اطلاعات از جمله قدم های اولیه برای طراحان است تا بتوانند نتیجه خوبی را رقم بزنند. با این حال، نوع اطلاعاتی که طراحان رابط کاربری به دنبال آن هستند با اطلاعاتی که طراحان تجربه کاربری باید به سراغشان بروند متفاوت است.
تحقیق در طراحی رابط کاربری (UI)
طراحان رابط کاربری باید مطمئن شوند زبان تصویری که در حال طراحی آن هستند با سطح و کیفیت اپلیکیشن تناسب داشته باشد. آن ها سعی می کنند انتظارات کاربران را پیش بینی کنند. اگر تیم شما در حال طراحی یک اپلیکیشن برای مسافرت است، باید حتما در زمینه نحوه طراحی اپلیکیشن های رقیب در زمینه مسافرت تحقیق کنید. کدام اپلیکیشن ها موفق شدند؟ کدام موارد موفق نشدند؟ برخی از نکات و مواردی که باید تحقیق شوند قبلا توسط تیم های دیگری یافت شده اند و دیگر نیازی به پیدا کردن آن ها نیست.
